Αναχωρητές ή "αναχωρητές"

Αντιμετωπίζω με πραγματικά μεγάλο σεβασμό το Άγιο Όρος παρά τις αντιρήσεις μου για την λογική της απομάκρυνσης από τα εγκόσμια. Σε κάθε περίπτωση δικαίωμα του καθένα είναι να ζει και να ορίζει την σχέση του (ή την μη σχέση του) με τον Θεό όπως επιθυμεί.

Έχω χρόνια να πάω στο Άγιο Όρος και έχω μέσα μου χαραγμένη την εικόνα της γαλήνης και της σοφίας που απέπνεε αυτός ο άγιος τόπος.

Ποτέ ακόμα και σε δύσκολες εποχές δεν διανοήθηκε κάποιος να κατηγορίσει για κάτι το Όρος πέρα από την φιλολογία για το άβατο που πάντως ήταν πάντα χλιαρή. Κι όμως φαίνεται πως η Κοινότητα του Όρους κινδυνεύει να καταστραφεί εκ των έσω αφού εκτρέφει φαινόμενα που δεν έχουν καμία σχέση με την έννοια του αναχωρητισμού και της αφοσίωσης στην πίστη.

Είναι γεγονός πως πολλοί έχουν στο παρελθόν αφήσει περιουσίες τους στην εκκλησία και Μονές του Αγίου Όρους. Αυτό έφερε σε δύσκολη θέση ενίοτε τους ηγουμένους να πρέπει να λειτουργούν ως διαχειριστές περιουσίας. Αλλά από αυτό μέχρι την αναζήτηση χρυσόβουλων και μωαμεθανικών κειμένων για διεκδίκηση περιουσίας υπάρχει κάποια απόσταση. Η απόσταση που χωρίζει την εξ ανάγκης διαχείρηση περιουσίας με στόχο το κοινό καλό από το κερδοσκοπικό real estate management.

Μεγάλωσα στην επαρχία και επειδή ο εκεί μητροπολίτης ήταν εξαιρετικά σεβαστό πρόσωπο όποιος δεν είχε κληρονόμους άφηνε στην μήτροπολη την περιουσία του σίγουρος ότι "ο δεσπότης ξέρει πως να διαχειριστεί την περιουσία για το κοινό καλό". Και γίνανε αθόρυβα γηροκομία, ορφανοτροφία, σισίτια, ενισχύσεις φτωχών, υποτροφίες σε φτωχούς φοιτητές και ποτέ κανείς δεν σχολίασε αυτού του τύπου την διαχείρηση περιουσίας από την εκκλησία αφού η εκκλησία εκεί κάλυπτε κάποια κενά ενός κοινωνικού κράτους που δεν υπήρχε.

Όμως δεν είναι δυνατόν να κερδίζει ένα μοναστήρι εκατομμύρια ευρώ από συναλλαγές και να είναι εντελώς απών από δύσκολες στιγμές του έθνους όπως σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α. που ευαισθητοποιούν φορείς από πολύ μακρινές χώρες.

Οφείλει δεδομένα η Ιερή Κοινότητα να διαχειριστεί την περιουσία της με τρόπο ώστε να αποδεικνύει ότι δεν διακατέχεται από κερδοσκοπικές λογικές. Ο λόγος που ως τώρα δεν πλήρωνε φόρους στο κράτος θέλω να πιστεύω πως ήταν πως θα ήταν λάθος να αφαιρεί κάποιος πόρους από έναν φορέα που τους χρησιμοποιεί οφελόντας, προσφέρει ανακούφιση σε ανθρώπους που περνουν δύσκολες στιγμές.

Όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι ισχύουν τα παραπάνω. Και εφόσον σε εποχές οικονομικής δυσπραγίας οι Μονές δεν φορολογούνται θα πρέπει να είναι ιδαίτερα ευσαίσθητες στο να αναδεικνύουν τον κοινωνικό τους ρόλο.

Ειδάλλως το μόνο που περυχαίνουν είναι να δισφημίζουν την Ιερή Κοινότητα που υποτίθεται ότι αποτελεί φάρο σε στιγμές όπου το ήθος φθίνει. Και όταν σβήσει ένας φάρος...